Panowie i Panie Kandydaci na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej!
Jesteśmy członkami i sympatykami Stowarzyszenia Entuzjastów Polskiego Stroju EPOS. Stowarzyszenie nasze jest organizacją apolityczną zrzeszającą zwolenników i zwolenniczki jak najszerszego używania polskiego stroju narodowego. Uważamy, że w dobie globalizacji, zalewu obcych wzorców kulturowych, naszym obowiązkiem jest ukazywanie i podkreślanie piękna i oryginalności rodzimej tradycji, rozumianej zarówno jako spuścizna duchowa jak i materialna. Polski strój narodowy stanowi wyrazisty przykład tej drugiej, a towarzyszył naszym przodkom przez stulecia zarówno w chwilach tryumfów jak i klęsk, zdobiąc noszące go kobiety i mężczyzn tak przy okazji uroczystości prywatnych jak i podczas zdarzeń doniosłych dla całego państwa czy narodu. Niestety obecnie coraz mniej naszych rodaków i rodaczek ma świadomość istnienia tego tak pięknego i znaczącego elementu polskiej tożsamości. Uważamy, że Polacy powinni mieć świadomość istnienia własnego polskiego stroju narodowego, powinni też wiedzieć jak wygląda i, jeśli tylko zechcą, móc go z dumą nosić. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jako najwyższy przedstawiciel polskich władz i gwarant ciągłości władzy państwowej jest również strażnikiem polskich tradycji, historii i kultury. Tym samym Prezydent RP powinien używać, pokazywać i promować widome świadectwo polskości i polskiego patriotyzmu jakim jest polski strój narodowy.
Polski strój narodowy, zwany także strojem kontuszowym lub strojem szlacheckim, był powszechnie używany w Polsce począwszy od XVII wieku. Szczyt jego popularności przypadł na wiek XVIII, pod koniec którego powoli zaczął ustępować strojom zachodnim. Podczas obrad sejmu wielkiego (1788-1792) na fali patriotyzmu triumfalnie powrócił i to ten strój nasili posłowie uchwalający Konstytucję 3 Maja. W czasie zaborów strój kontuszowy traktowany był przez zaborców jako wyraz polskiego patriotyzmu i jako taki aktywnie zwalczany. Dopiero po Wiośnie Ludów i tylko w zaborze austriackim ponownie zaczął być powszechnie używany. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości sporadycznie używało go jeszcze ziemiaństwo i arystokracja, np. podczas ślubów i wesel. Po II Wojnie Światowej władzom komunistycznym strój będący symbolem polskiego patriotyzmu także nie odpowiadał. Dlatego promowały stroje ludowe, a strój kontuszowy nazywały strojem szlacheckim łącząc go tylko z jedną warstwą społeczną. Jednak strój narodowy to nie tylko strój szlachty. Używali go także mieszczanie, a często także bogaci chłopi. O tym, że nie był to tylko strój szlachecki świadczy chociażby to, że jest to tradycyjny strój krakowskiego bractwa kurkowego, czyli mieszczańskiego stowarzyszenia rzemieślników. Z pewnością był i jest to strój kojarzony z polskim patriotyzmem i przywiązaniem do tradycji i wartości jakie niosła ze sobą Rzeczpospolita.
Podstawowe elementy męskiego stroju narodowego to żupan jako strój spodni oraz kontusz jako strój wierzchni. Nieodłącznym, a przy tym najpiękniejszym, elementem polskiego stroju narodowego jest pas kontuszowy (znany także jako pas słucki). Na nogi wkładano długie buty – zwykle czerwone lub żółte (złote). Pod strojem są oczywiście spodnie, zwykle jednak nie są one widoczne spod długiego żupana, dlatego najważniejsze by były wygodne. Na głowie czapka, tu jednak nie wzory bywały różne, np. futrzane kołpaki lub konfederatki. Te ostatnie to czapki w typie wojskowej rogatywki.
Strój damski różni się od męskiego, ale jego podstawowy element to damski odpowiednik męskiego kontusza. Do tego bluzka i spódnica bardzo podobne do współczesnych. Podobnie jak inne stroje także w polskim stroju narodowym jego damska wersja jest bardziej urozmaicona od konserwatywnego stroju męskiego pozwalając na wykazanie się innowacyjnością łączącą elementy tradycyjne ze współczesnymi trendami panującymi w modzie.
Co ważne kolorystyka nie jest w żaden sposób zdefiniowana, czyli zarówno strój damski jak i męski może być każdego koloru jaki tylko noszący strój sobie zamarzy. Jedynym ograniczeniem jest dobry gust i dopasowanie do siebie kolorów zarówno głównych elementów stroju (kontusz, żupan bądź bluzka) jak i dodatków (buty, czapka, pas, biżuteria).
Stowarzyszenie Entuzjastów Polskiego Stroju EPOS powstało w celu propagowania powrotu do jak najszerszego używa w Polsce stroju narodowego. Jest to strój bardzo dystyngowany i piękny. Strój, którego inne narody mogą nam tylko zazdrościć. Z drugiej strony został on w Polsce zarzucony i obecnie używany jest nie tylko sporadycznie. Przez ogół obywateli często jest on nieznany lub nierozumiany.
Podsumowując mamy nadzieję, że polski strój narodowy zajmie należne mu miejsce we współczesnej Rzeczypospolitej, a prezydent wybrany 18 maja 2025 roku wykaże swój patriotyzm i znajomość tradycji używając go jako stroju ceremonialnego głowy państwa polskiego.
W czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów wszyscy władcy, nawet ci pochodzenia cudzoziemskiego, pozowali do oficjalnego portretu w stroju polskim. Jedynym, który tego nie zrobił był Stanisław August Poniatowski i dobrze wiemy jak to się skończyło. Niestety prezydenci odrodzonej Rzeczypospolitej nie wrócili do tego zwyczaju. Najwyższy czas to zmienić. Apelujemy do Państwa o używanie polskiego stroju narodowego co najmniej podczas obchodów rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja oraz ustanowienie tego dnia Dniem Polskiego Stroju Narodowego. Prosimy wyobrazić sobie jakże pięknie, dostojnie i po polsku wyglądałby oficjalny portret prezydenta w polskim stroju narodowym.
Jako członkowie Stowarzyszenia Entuzjastów Polskiego Stroju EPOS deklarujemy gotowość do spotkania, podczas którego wyjaśnilibyśmy wszelkie wątpliwości, odpowiedzieli na pytania, zaprezentowali strój narodowy (z możliwością przymiarki) i pomogli dobrać odpowiednie elementy do dostojnej postaci przyszłego prezydenta Najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej.